കോട്ടയം ഗവൺമെന്റ് മെഡിക്കൽ കോളേജ് ആശുപത്രിയിലെ കെട്ടിടം തകർന്നുവീണ് 56 വയസ്സുള്ള ഒരു സ്ത്രീ കൊല്ലപ്പെട്ട സംഭവം കേരളത്തിലുടനീളം വലിയ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു. ഈ സംഭവം ഒരു ഒറ്റപ്പെട്ട ഒന്നല്ല, മറിച്ച് പൊതുജനങ്ങൾക്ക് സേവനം നൽകേണ്ട കെട്ടിടങ്ങളിലെ ഘടനാപരമായ സുരക്ഷയുടെയും ശക്തമായ അടിയന്തര പ്രതികരണ സംവിധാനങ്ങളുടെയും അഭാവം എന്ന ആഴത്തിലുള്ളതും വ്യവസ്ഥാപിതവുമായ ഒരു പ്രശ്നത്തിന്റെ ഗുരുതരമായ ലക്ഷണമാണ്. ആശുപത്രികൾ, സർക്കാർ ഓഫീസുകൾ, ബസ് സ്റ്റേഷനുകൾ തുടങ്ങി കേരളത്തിലെ പൊതു അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളിൽ ഒരു പ്രധാന ഭാഗം അപകടകരമായ രീതിയിൽ അവഗണിക്കപ്പെട്ട നിലയിലാണെന്ന് തോന്നുന്നു, ഇത് സാധാരണ പൗരന്മാരുടെ ജീവന് നിരന്തരമായ ഭീഷണി ഉയർത്തുന്നു.

കോട്ടയം സംഭവം, രണ്ട് പേർക്ക് പരിക്കേൽക്കാനും കാരണമായി. പൊതു സുരക്ഷയോടുള്ള അധികാരികളുടെ നിരുത്തരവാദപരമായ സമീപനത്തിന് നേരെയാണ് ഇത് വിരൽ ചൂണ്ടുന്നത്. 68 വർഷം പഴക്കമുള്ള കെട്ടിടത്തിന്റെ തകർന്ന ഭാഗം ഉപയോഗശൂന്യമായിരുന്നു എന്ന സംസ്ഥാന മന്ത്രിമാരുടെ പ്രാരംഭ പ്രസ്താവനകളെ തുടർന്ന് രക്ഷാപ്രവർത്തനത്തിൽ കാലതാമസമുണ്ടായതായി ദൃക്‌സാക്ഷി വിവരണങ്ങളും മാധ്യമ റിപ്പോർട്ടുകളും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഇരയുടെ മകളുടെ നിരന്തരമായ അഭ്യർത്ഥനയെത്തുടർന്ന് രക്ഷാപ്രവർത്തനം ശക്തമാക്കിയപ്പോഴേക്കും ദുരന്തപൂർണ്ണമായി വൈകിപ്പോയിരുന്നു. ഇത് കെട്ടിടം പരിപാലിക്കുന്നതിലെ വീഴ്ചയിൽ മാത്രമല്ല, ദുരന്തത്തിന് ശേഷമുള്ള നിർണായക നിമിഷങ്ങളിലെ പ്രവർത്തനങ്ങളിലും ഗുരുതരമായ വീഴ്ചയുണ്ടായെന്ന വ്യാപകമായ ജനരോഷത്തിനും ആരോപണങ്ങൾക്കും ഇടയാക്കിയിട്ടുണ്ട്.

വ്യവസ്ഥയിലെ വിള്ളലുകൾ: ഒരു വ്യാപകമായ പ്രശ്നം

കോട്ടയത്തെ കെട്ടിട തകർച്ച വാർത്തകളിൽ ഇടംപിടിച്ചെങ്കിലും, സർക്കാർ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള പല കെട്ടിടങ്ങളുടെയും അപകടകരമായ അവസ്ഥയെ അടിവരയിടുന്ന സംഭവങ്ങളുടെ പരമ്പരയിലെ ഏറ്റവും പുതിയത് മാത്രമാണിത്. ദിവസങ്ങൾക്ക് മുൻപ് തൃശ്ശൂരിൽ 40 വർഷം പഴക്കമുള്ള ഒരു കെട്ടിടം തകർന്ന് മൂന്ന് ഇതരസംസ്ഥാന തൊഴിലാളികൾ കൊല്ലപ്പെട്ടിരുന്നു. ഇത്തരം സംഭവങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള അന്വേഷണങ്ങൾ പലപ്പോഴും നിലവിലില്ലാത്തതോ വ്യാജമായതോ ആയ സ്ട്രക്ച്ചറൽ ഫിറ്റ്നസ് സർട്ടിഫിക്കറ്റുകൾ, കൃത്യമായ അറ്റകുറ്റപ്പണികളുടെ അഭാവം, സുരക്ഷാ ചട്ടങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള പൂർണ്ണമായ അവഗണന എന്നിവയുടെ അസ്വസ്ഥജനകമായ ഒരു രീതി വെളിപ്പെടുത്തുന്നു.

ഈ കെട്ടിടങ്ങളിൽ ഭൂരിഭാഗത്തിന്റെയും പരിപാലന ചുമതല കേരള പൊതുമരാമത്ത് വകുപ്പിനാണ് (പി.ഡബ്ല്യു.ഡി). പ്രധാന കെട്ടിടങ്ങൾക്ക് വാർഷിക പരിശോധനകൾ നടത്തണമെന്ന് പി.ഡബ്ല്യു.ഡി മാന്വലിൽ വ്യവസ്ഥ ചെയ്യുന്നുണ്ടെങ്കിലും, യഥാർത്ഥ സ്ഥിതി നിർദ്ദേശിച്ചിട്ടുള്ള പ്രോട്ടോക്കോളുകളിൽ നിന്ന് വളരെ വ്യത്യസ്തമാണെന്ന് തോന്നുന്നു. ഈ പരിശോധനകൾ കൃത്യമായി നടത്തുന്നുണ്ടോ, ഉണ്ടെങ്കിൽ അവയുടെ കണ്ടെത്തലുകൾ എന്തൊക്കെയാണ് എന്നത് നിർണായക ചോദ്യമാണ്. സർക്കാർ കെട്ടിടങ്ങളുടെ ഘടനാപരമായ ബലത്തെക്കുറിച്ചുള്ള സുതാര്യതയുടെയും പൊതുവായി ലഭ്യമായ വിവരങ്ങളുടെയും അഭാവം ഒരു പ്രധാന ആശങ്കയാണ്.

കൂടാതെ, സ്ട്രക്ച്ചറൽ സ്റ്റെബിലിറ്റി സർട്ടിഫിക്കറ്റുകൾ നൽകുന്നതും സൂക്ഷ്മപരിശോധനയ്ക്ക് വിധേയമായിട്ടുണ്ട്. തകർച്ചയ്ക്ക് കേവലം ആറുമാസം മുൻപ് സ്റ്റെബിലിറ്റി സർട്ടിഫിക്കറ്റ് ലഭിച്ച തൃശ്ശൂരിലെ കെട്ടിടത്തിന്റെ കേസ്, സർട്ടിഫിക്കറ്റ് നൽകുന്ന അധികാരികളുടെ കഴിവിനെയും സത്യസന്ധതയെയും കുറിച്ച് ഗുരുതരമായ ചോദ്യങ്ങൾ ഉയർത്തുന്നു. ഇത് മനുഷ്യജീവനേക്കാൾ സൗകര്യങ്ങൾക്കും ചെലവ് ചുരുക്കലിനും മുൻഗണന നൽകുന്ന ഒരു സാധ്യതയെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു.

സുരക്ഷിതമായ പൊതു ഇടങ്ങളുടെ പ്രാധാന്യം

പൊതു സേവന കെട്ടിടങ്ങൾ ഒരു സമൂഹത്തിന്റെ പ്രവർത്തനത്തിന്റെ ആണിക്കല്ലുകളാണ്. പൗരന്മാർക്ക് അവശ്യ സേവനങ്ങൾ ലഭ്യമാക്കുന്നതിനും വൈദ്യസഹായം തേടുന്നതിനും യാത്ര ചെയ്യുന്നതിനുമുള്ള ഇടങ്ങളാണവ. ഈ കെട്ടിടങ്ങളുടെ സുരക്ഷ ഉറപ്പാക്കുന്നത് കേവലം ഒരു നിയന്ത്രണപരമായ പാലിക്കൽ മാത്രമല്ല, അത് ഭരണകൂടത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനപരമായ കടമയാണ്. ഒരു സർക്കാർ ഓഫീസിലോ ആശുപത്രിയിലോ മേൽക്കൂര തകരുമോ തീപിടുത്തമുണ്ടാകുമോ എന്ന നിരന്തരമായ ഭയം ജീവന് ഭീഷണി ഉയർത്തുക മാത്രമല്ല, ഭരണത്തിലുള്ള പൊതുജനവിശ്വാസം ഇല്ലാതാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. സാധാരണക്കാരനെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ഒരു സർക്കാർ കെട്ടിടത്തിലേക്കുള്ള സന്ദർശനം ജീവൻ പണയപ്പെടുത്തിയുള്ള ഒന്നാകരുത്.

വൈകിയുള്ള രക്ഷാപ്രവർത്തനത്തിൽ നിന്ന് മുൻകരുതലിലേക്ക്: ഒരു കർമ്മപദ്ധതി

കോട്ടയം സംഭവത്തിലെ രക്ഷാപ്രവർത്തനത്തിൽ കാലതാമസമുണ്ടായെന്ന ആരോപണങ്ങൾ നമ്മുടെ അടിയന്തര പ്രതികരണ ചട്ടക്കൂടിലെ ഒരു നിർണായക വിടവ് എടുത്തു കാണിക്കുന്നു. കേരളത്തിൽ ഒരു സംസ്ഥാന ദുരന്ത നിവാരണ അതോറിറ്റിയും (എസ്.ഡി.എം.എ) ദുരന്ത നിവാരണ നിയമവും നിലവിലുണ്ടെങ്കിലും, ഏകോപനത്തിന്റെ അഭാവം, അപര്യാപ്തമായ ഉപകരണങ്ങൾ, മുൻകൂട്ടിയുള്ള പ്രതികരണത്തിന് പകരം സംഭവാനന്തരമുള്ള പ്രതികരണം എന്നിവ കാരണം, പ്രത്യേകിച്ച് നഗരപ്രദേശങ്ങളിൽ, പ്രതികരണത്തിന്റെ കാര്യക്ഷമത പലപ്പോഴും തടസ്സപ്പെടുന്നു.

ഭാവിയിലെ ദുരന്തങ്ങൾ ഒഴിവാക്കുന്നതിനും പൊതുജനവിശ്വാസം പുനഃസ്ഥാപിക്കുന്നതിനും കേരള സർക്കാർ വിവിധ തലങ്ങളിൽ അടിയന്തരവും നിർണ്ണായകവുമായ നടപടികൾ കൈക്കൊള്ളേണ്ടതുണ്ട്:

1. സമഗ്രമായ സ്ട്രക്ച്ചറൽ ഓഡിറ്റും പൊതുവായ വെളിപ്പെടുത്തലും:

• ആശുപത്രികൾ, ഓഫീസുകൾ, സ്കൂളുകൾ, ബസ് സ്റ്റേഷനുകൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെ എല്ലാ സർക്കാർ കെട്ടിടങ്ങളിലും അടിയന്തരവും സുതാര്യവുമായ ഒരു സ്ട്രക്ച്ചറൽ ഓഡിറ്റ് ആരംഭിക്കണം.

• സുരക്ഷിതമല്ലാത്തതായി കണ്ടെത്തിയ കെട്ടിടങ്ങളുടെ പട്ടിക ഉൾപ്പെടെ ഈ ഓഡിറ്റുകളുടെ കണ്ടെത്തലുകൾ പൊതുജനങ്ങൾക്ക് ലഭ്യമാക്കണം. ഇത് സമയബന്ധിതമായ പരിഹാര നടപടികൾക്ക് സമ്മർദ്ദം ചെലുത്തുകയും അറിവോടെയുള്ള തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കാൻ പൗരന്മാരെ പ്രാപ്തരാക്കുകയും ചെയ്യും.

2. പി.ഡബ്ല്യു.ഡി ശക്തിപ്പെടുത്തുകയും ഉത്തരവാദിത്തം ഉറപ്പാക്കുകയും ചെയ്യുക:

• പി.ഡബ്ല്യു.ഡിയുടെ സ്വന്തം മാന്വൽ അനുശാസിക്കുന്ന പ്രകാരം സ്ഥിരവും സമഗ്രവുമായ പരിശോധനകൾ നടത്താൻ കെട്ടിട പരിപാലന വിഭാഗത്തിന് മതിയായ വിഭവങ്ങളും മനുഷ്യശേഷിയും നൽകി ശാക്തീകരിക്കണം.

• പരിപാലനത്തിലെ ഏതെങ്കിലും വീഴ്ചകൾക്കോ വ്യാജ ഫിറ്റ്നസ് സർട്ടിഫിക്കറ്റുകൾ നൽകുന്നതിനോ ഉദ്യോഗസ്ഥരെ ഉത്തരവാദികളാക്കുന്ന ഒരു സംവിധാനം സ്ഥാപിക്കണം.

3. സുരക്ഷാ സർട്ടിഫിക്കേഷൻ പ്രക്രിയ നവീകരിക്കുക:

• സ്ട്രക്ച്ചറൽ സ്റ്റെബിലിറ്റി സർട്ടിഫിക്കറ്റുകൾ നൽകുന്ന പ്രക്രിയ കൂടുതൽ കർശനവും സുതാര്യവുമാക്കണം. എല്ലാ പൊതു കെട്ടിടങ്ങൾക്കും വിശ്വസനീയവും സ്വതന്ത്രവുമായ ഏജൻസികളുടെ മൂന്നാം കക്ഷി ഓഡിറ്റുകൾ നിർബന്ധമാക്കണം.

4. രക്ഷാപ്രവർത്തന ശേഷിയും പരിശീലനവും വർദ്ധിപ്പിക്കുക:

• സംസ്ഥാന ദുരന്ത പ്രതികരണ സേനയ്ക്കും (എസ്.ഡി.ആർ.എഫ്) പ്രാദേശിക ഫയർ ആൻഡ് റെസ്ക്യൂ സർവീസുകൾക്കും തകർന്ന ഘടനകളിലെ നഗരപ്രദേശങ്ങളിലെ തിരച്ചിലിനും രക്ഷാപ്രവർത്തനത്തിനും മികച്ച ഉപകരണങ്ങളും പരിശീലനവും നൽകേണ്ടതുണ്ട്.

• എല്ലാ പൊതു കെട്ടിടങ്ങളിലും ജീവനക്കാരും അടിയന്തര പ്രതികരണ സംഘങ്ങളും ഏത് സാഹചര്യത്തിനും തയ്യാറാണെന്ന് ഉറപ്പാക്കാൻ പതിവായി മോക്ക് ഡ്രില്ലുകൾ നടത്തണം. കെട്ടിട-നിർദ്ദിഷ്ട ദുരന്ത നിവാരണ പദ്ധതികൾ വികസിപ്പിക്കുകയും പരിശീലിക്കുകയും വേണം.

5. തദ്ദേശ സ്ഥാപനങ്ങളെ ശാക്തീകരിക്കുക:

• തങ്ങളുടെ അധികാരപരിധിയിലുള്ള പൊതു കെട്ടിടങ്ങളുടെ സുരക്ഷ നിരീക്ഷിക്കുന്നതിനും എന്തെങ്കിലും ആശങ്കകൾ ഉയർന്ന അധികാരികളെ അറിയിക്കുന്നതിനും ജനങ്ങളുമായി ഏറ്റവും അടുത്തുനിൽക്കുന്ന തദ്ദേശ സ്വയംഭരണ സ്ഥാപനങ്ങൾക്ക് കൂടുതൽ സജീവമായ പങ്ക് നൽകണം.

നിഷ്ക്രിയത്വത്തിന്റെ മാനുഷിക വില

കോട്ടയത്ത് ഒരു നിരപരാധിയായ സ്ത്രീയുടെ മരണം ഭരണപരമായ നിസ്സംഗതയുടെ മാനുഷിക വിലയെക്കുറിച്ചുള്ള വ്യക്തമായ ഓർമ്മപ്പെടുത്തലാണ്. അത് തടയാൻ കഴിയുമായിരുന്ന, തടയേണ്ടിയിരുന്ന ഒരു ദുരന്തമായിരുന്നു. ദൈനംദിന ആവശ്യങ്ങൾക്കായി പൊതു സേവനങ്ങളെ ആശ്രയിക്കുന്ന സാധാരണ പൗരനെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം, ഈ സേവനങ്ങൾ നൽകുന്ന കെട്ടിടങ്ങളുടെ സുരക്ഷ ചർച്ചാവിഷയമല്ലാത്ത ഒന്നാണ്. കേരള സർക്കാർ കേവലം പ്രതീകാത്മകമായ അന്വേഷണങ്ങൾക്കും രാഷ്ട്രീയ വാചാടോപങ്ങൾക്കും അപ്പുറത്തേക്ക് നീങ്ങേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ്. സംസ്ഥാനത്തെ ഓരോ സർക്കാർ കെട്ടിടവും പൗരന്മാർക്ക് സുരക്ഷിതമായ ഒരിടമാണെന്ന് ഉറപ്പാക്കാൻ വ്യക്തവും സമയബന്ധിതവുമായ ഒരു കർമ്മ പദ്ധതിയാണ് ആവശ്യം. കേരളത്തിലെ ജനങ്ങളുടെ ജീവിതം അതിനെ ആശ്രയിച്ചിരിക്കുന്നു.